Οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι ζωτικής σημασίας ουσίες που παράγονται από τον θυρεοειδή αδένα και ρυθμίζουν το μεταβολισμό του οργανισμού. Οι κύριες θυρεοειδικές ορμόνες είναι η θυροξίνη (T4) και η τριιωδοθυρονίνη (T3), οι οποίες επηρεάζουν σχεδόν κάθε όργανο του σώματος.
Χρησιμοποιούνται κυρίως για τη θεραπεία του υποθυρεοειδισμού και την αντιμετώπιση του υπερθυρεοειδισμού. Ο υποθυρεοειδισμός προκαλεί κόπωση, αύξηση βάρους και επιβράδυνση του μεταβολισμού.
Η λήψη πρέπει να γίνεται με άδειο στομάχι, 30-60 λεπτά πριν το πρωινό γεύμα. Οι παρενέργειες περιλαμβάνουν ταχυκαρδία και αϋπνία σε περίπτωση υπερδοσολογίας.
Τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη είναι οι κύριες γυναικείες ορμόνες που ρυθμίζουν τον εμμηνορροϊκό κύκλο, την αναπαραγωγή και επηρεάζουν πολλές σωματικές λειτουργίες όπως η οστική πυκνότητα και η καρδιαγγειακή υγεία.
Οι γυναικείες ορμόνες χρησιμοποιούνται για ορμονική υποκατάσταση κατά την εμμηνόπαυση, αντισύλληψη και θεραπεία διαταραχών του εμμηνορροϊκού κύκλου. Βοηθούν στην ανακούφιση συμπτωμάτων όπως εξάψεις, ξηρότητα κόλπου και διαταραχές ύπνου.
Η ορμονική θεραπεία προσφέρει σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής, αλλά απαιτεί προσεκτική ιατρική παρακολούθηση λόγω πιθανών κινδύνων όπως θρομβώσεις και καρκίνος μαστού.
Η τεστοστερόνη αποτελεί την κύρια ανδρική ορμόνη, υπεύθυνη για τη διατήρηση της μυϊκής μάζας, της οστικής πυκνότητας και της σεξουαλικής λειτουργίας. Η έλλειψή της μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ανδρών.
Στην Ελλάδα διατίθενται ενέσιμες μορφές όπως το Nebido και Sustanon, τοπικά gel όπως το Testogel και Androgel, καθώς και επιθέματα τεστοστερόνης. Η επιλογή της κατάλληλης μορφής γίνεται από τον ειδικό ιατρό με βάση τις ανάγκες του ασθενή.
Η θεραπεία απαιτεί τακτική παρακολούθηση των επιπέδων ορμονών και προστατικών δεικτών για ασφαλή χρήση.
Η ινσουλίνη είναι ζωτικής σημασίας ορμόνη που ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Παράγεται από το πάγκρεας και επιτρέπει στα κύτταρα να απορροφήσουν τη γλυκόζη για ενέργεια. Στον διαβήτη τύπου 1 και 2, η ορμονική θεραπεία αντικατάστασης είναι απαραίτητη.
Οι νέες θεραπείες περιλαμβάνουν τους GLP-1 agonists όπως το Ozempic και Trulicity, που βελτιώνουν τον έλεγχο της γλυκόζης. Οι σύγχρονες συσκευές χορήγησης και η σωστή αποθήκευση εξασφαλίζουν αποτελεσματική θεραπεία.
Τα κορτικοστεροειδή είναι ορμόνες που παράγονται φυσικά από τα επινεφρίδια ή συντίθενται εργαστηριακά για θεραπευτικούς σκοπούς. Αποτελούν ισχυρά αντιφλεγμονώδη φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως στην κλινική πράξη για τη θεραπεία διαφόρων παθολογικών καταστάσεων.
Στα συνηθέστερα φάρμακα περιλαμβάνονται η πρεδνιζολόνη (Predinol), η δεξαμεθαζόνη και η υδροκορτιζόνη. Η μακροχρόνια χρήση απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση λόγω πιθανών παρενεργειών όπως οστεοπόρωση, διαβήτης και καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η ορμόνη ανάπτυξης (σωματοτροπίνη) είναι απαραίτητη για την κανονική ανάπτυξη παιδιών και τη διατήρηση του μεταβολισμού στους ενηλίκους. Χρησιμοποιείται θεραπευτικά σε περιπτώσεις έλλειψης ή ανεπάρκειας της ορμόνης.
Άλλες σημαντικές ορμόνες περιλαμβάνουν τις παραθυρεοειδικές ορμόνες (PTH) για τη ρύθμιση του ασβεστίου, τη βαζοπρεσίνη για την ισορροπία των υγρών και την οξυτοκίνη. Η χρήση τους απαιτεί ειδική ιατρική παρακολούθηση και τακτικούς εργαστηριακούς ελέγχους.
